Dünyada insan eliyle gerçekleştirilmiş en büyük çevre felaketlerinden biri olan Aral Gölü’nü gezen BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun, gölün eski haline getirilmesi için harekete geçilmesini istedi

ORTA Asya ülkelerine yaptığı gezi çerçevesinde, önceki gün Özbekistan’daki Karakalpak bölgesine giden BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun, göl üzerinde helikopterle incelemelerde bulunduktan sonra “gördüklerine inanamadığını” söyledi. Ban Ki-Mun, daha sonra bir zamanlar Aral’ın bir sahil kasabası olan Munyak’a gitti.

ÇÖZÜM ÇAĞRISI

Gazetecilere açıklama yapan Ban, “Munyak’taki eski iskeleden hiçbir şey görmedim. Gördüğüm tek şey bir gemi mezarlığı idi’’ dedi. Aral’ın “açıkça dünyanın en kötü çevre felaketlerden biri olduğunu’’ belirten Ban, “Şoke oldum’’ diye konuştu. BMGenel Sekreteri Ban, bölge ülkelerini aralarındaki anlaşmazlıkları bir kenara bırakarak, bir araya gelip Aral sorununa bir çözüm bulmaya çağırdı ve çözüm çabalarına BM’nin yardım edeceği sözünü verdi. Bir zamanlar dünyanın 4. büyük gölü olan Aral, Sovyetler Birliği’ndeki yanlış ekonomi ve mühendislik politikaları sonucu, 1960’lı yıllardan itibaren kısa sürede kurudu ve yüzölçümünün yüzde 90’ını kaybetti. Bugün bir zamanlar su olan yerlerde, kumullardan ve paslanmış eski gemi iskeletlerinden başka bir şey yok.

ARAL’DA NE OLDU?

1960’lı yıllarda dönemin Sovyetler Birliği yetkilileri, Marmara Denizi’nin 6 katı büyüklüğündeki dünyanın 4. büyük gölü Aral’ı besleyen Amu Derya ve Siri Derya nehirlerinin
sularını, pamuk üretimi için, başka bölgelere yönlendirdiler. Derinliği 50 metreye yaklaşan ve 1960’lı yıllarda 68 bin kilometrekare alanı olan Aral Gölü, zaman içinde hızla küçüldü. Günümüzde bu alanın yüzde 80-90’ını kaybettiği belirtiliyor.

AA-HT